Muhammed Lap

Product Owner’lar talepleri ilk karşılayan ve belli bir olgunluğa getiren bir rol olduğundan hem teknik hem de kişisel yetkinlikleri ile öne çıkan bir roldür.

Etkin ve açık iletişim: Etkin bir Product Owner’da olmazsa olmaz özelliklerin başında etkin ve açık iletişim gelmektedir. Tüm paydaşların sözcüsü konumunda olan bir rol olarak paydaşları ile her türlü iletişim kanalından etkin iletişim kurabilmeli, aktif bir dinleme gerçekleştirebilmeli, güçlü sorular sorarak talebin nedenini netleştirebilmeli gerekiyorsa yönlendirebilmelidir. Tüm paydaşları ile düzenli iletişim kurması için çeşitli etkinlikler düzenleyebileceği gibi mail üzerinden de bilgilendirmeler yapabilir. Böylelikle tüm paydaşlar aynı noktada olacağından oluşabilecek sorunların önüne geçilecektir.

Şeffaflık oluşturabilen: Takımın NE ve hangi ÖNCELİKLE yapılmasından sorumlu olan bir rol olarak geliştirme yapılana kadar aldığı kararların sebepleri, gerçekleştirdiği aktiviteler konusunda şeffaf olmalıdır. Product Backlog’a tüm paydaşların şeffaf bir şekilde erişim sağlayarak gelişmelerden haberdar olmasını sağlamalıdır. Geliştirme sürecinde yaşanabilecek zorluklar, sorunlarla ilgili zamanında bilgi vererek şeffaflığın oluşturulması güven ortamının kurulmasını da sağlayacaktır. Kararların sebeplerini açıkladı yalnız herkes hemen bunu kabul etmeyecektir. Bu noktada ikna etmeyetkinliğine sahip olmasının gerekliliği ortaya çıkacaktır.

Değer odaklı bakış açısı: Product Owner’lar en yüksek değere sahip işin öncelikli olarak yapılmasını sağlamalıdır. Talep edilen her bir işin NEDEN istendiğini, NEDEN DEĞERLİ olduğunu bilmeli veya sorgulamalıdır. İhtiyaç var ise de daha fazla iş değerine sahip olması için talebin yönlendirilmesi konusunda destek olmalıdır. Bu yetkinliğe sahip olabilmesi için araştırmacı, sürekli öğrenme isteğine sahip olmalıdır.

HAYIR diyebilen: HAYIR diyebilmenin hem iş hem de özel hayatta önemli yetkinliklerden birisi olduğunu düşünüyorum. Koçluğunu yaptığım takımlardan birisi çalışmak istemediklerini motivasyonlarının çok düşük olduğu ile ilgili bir geribildirimde bulunmuştu. Takımla yaptığımız değerlendirmeler sonrası Product Owner’ın sprint içinde acil olarak gelen taleplerin hemen hepsini kabul etmesi, takımın da yapmaya çalışmasından kaynaklandığını belirledik. Product Owner HAYIR diyemiyor, takım da HAYIR diyemiyor ve sonuçta hergün fazla mesai yapan bir takım çıkmıştı. Böyle bir tempoda da uzun süreli çalışamadığından takım bir süre sonra hayata küsüyor. HAYIR demenin riskini olumsuz bir tecrübe ile de olsa takım anlamıştı.

Tüm partileri bütünleştiren: Agile takımlarının birçok paydaşları olabilir, hepsinin de aynı noktada olması Product Owner’ın sorumluluğundadır. Product Owner paydaşlardan birisinden çalışanı da olabilir. Yalnız bakış açısı sadece üyesi olduğu birim değil tüm paydaşlara eşit mesafede durmalı, önceliklendirme noktasında da tarafsız yaklaşabilmelidir.

Rolünü sahiplenen: Product Owner’ın rolü gereği sorumlulukları sahiplenmesi ve yerine getirmesi gerekmektedir. Daha önceki bir yazımda Product Owner’ın rol ve sorumlulukları ile ilgili detaylı bilgi vermiştim.

Ürün vizyonuna liderlik eden: Ürünün gelecekte nasıl bir duruma geleceğinin belirlenmesinde, takım ve paydaşlar tarafından benimsenmesinde liderlik etmesi gerekmektedir. Ürünün vizyonuna katkı sağlayacak verileri toplanmalı,değerlendirilmeli ve araştırmalıdır.

Agile değerlere ve Kaizen kültürüne sahip: Agile yaklaşımla amaç takım ruhu içerisinde, müşterilerden sık geribildirimler alarak, pazara sık ürün teslim ederek adaptasyonu sağlayabilmektir. Etkin bir Product Owner’ın da bakış açısı, bulunduğu takımla tek bir takım ruhu içerisinde en değerli kısımla başlayarak ürünü geliştirme olmalıdır. Bu geliştirme sürecinde de nasıl daha iyi yapabiliriz düşüncesi ile her zaman daha iyiye yani Kaizen’e odaklanmalıdır.

Müşteri odaklılık: Product Owner, taleplerde değerli kısma odaklandığı kadar müşteriyi memnun edecek kısımlara da odaklanmalıdır. Klişe bir cümle olacak ama product Owner için müşteri memnuniyeti öncelikli olmalıdır.

Yukarıdaki maddelere ek olarak Product Owner birçok farklı düşüncelerin olduğu ortamlardaki çatışma ortamını yönetme, yaşanan problemlerin hızlı çözmesi ve birçok alternatif içinden en doğu en hızlı karar verme konusunda yetkin olması sorumluluklarını etkin bir şekilde yapılmasını sağlayacaktır.

Product Owner ürününün vizyonuna yön veren, Product Backlog’u önceliklendiren, pazarı iyi analiz edebilen değer odaklı bakış açısına sahip bir roldür. Bu roller Product Owner olarak belirlendikten hemen sonra yapılabilecek sorumluluklar değildir.
Kendini sürekli geliştirmesi gerektiği gibi organizasyon içinde yetkisel olarak da güçlendirilmesi gerekmektedir.

Product Owner’ların güçlenerek ilerlediği yolculuğunun aşamalarını aşağıda bulabilirsiniz.

The Scribe:
Ürünle ilgili bilgiye ve ihtiyaçları ortaya çıkarma yetkinliklerine sahiptir. Asıl ürüne vizyon verenler arasında bir köprü olarak görev aldığından kararları yavaş verir, ürünle ilgili zor sorularda bağımlılığı vardır. Bu sebeple de iş değeri yavaş oluşur.
Bu aşamadaki Product Owner karar verme konusunda yetkilendirilmemiş olduğundan, rolü daha çok Scrum takımının bir üyesi, daha önce iş analisti olan birisi üstlenmiştir.

The Proxy:
Bu aşamadaki Product Owner “The Scribe” seviyesine göre daha güçlü olsa da hala bağımlılığı devam ettiğinden gecikmeler, bekleme süreleri ve aksaklıklar vardır.
Bu seviyedeki Product Owner daha tecrübelidir ama hala işi geliştirenlerden birisidir. Tecrübesinden dolayı ürün parçalarını da belirlemeye başlamıştır.

The Business Representative:
Bu seviyede Product Owner işi yapan taraftan işi talep eden tarafa geçmiştir. Böylelikle köprü vazifesi kalkarak işi yapan ve talep eden tek bir ekip gibi davranmaya başlar. İşbirliği arttığı için gecikmeler, bekleme süreleri ve aksaklıklar daha da azalmaktadır. Ama hala devam etmektedir, bürokrasi yüksektir.

The Sponsor:
Product Owner’ın işi talep eden taraftan olduğu karar verme konusunda yetkilendirilği güven verildiği bir seviyedir. Ürüne odaklanabildiğinden, insiyatif alabildiğinden ve bütçesi olduğundan daha hızlı karar vererek gecikmeleri, bekleme sürelerini minimize etmektedir. Yalnız kendi departmanı içinde hızlı karar verebilirken farklı departmanlar için aynı durum geçerli değildir.

The Entrepreneur:
Product Owner için Mini CEO yakıştırması yapılır. Bu seviyedeki Product Owner’a Mini CEO diyebiliriz. Scrum Guide’da bahsedilen ideal Product Owner’dır. Ürünün vizyonundan, kararların verilmesinden, bütçenin yönetilmesinden tamamen sorumludur. İşin değerini maksimize etmeye odaklanmıştır. Profesyonel iş hayatında çok nadir görülmektedir.

Product Owner rolünün gelişim eğrisinde de görüldüğü üzere yetkilendirilmiş olması önemli. Product Owner’ı yetkilendirilerek, kararlarına güvenerek ürünün gelişimi, adaptasyonu daha hızlı olacaktır.